Hình ảnh một trung tâm dịch thuật chuyên nghiệp

Là một dịch giả đôi khi chúng tôi phải chịu những chỉ trích từ phía khách hàng về chất lượng bài dịch của mình là điều tất yếu, trải qua một quảng thời gian làm công tác viên cho nhiều trung tâm dịch thuật tôi đúc kết được một vài kinh nghiệm cho mình và tôi xin chia sẻ cho các bạn để những bạn mới vào nghề có chút kinh nghiệm. Mặt khác là để giúp cho những người có như cầu dịch thuật có thể xác định được các trung tâm dịch thuật nào là uy tín để gửi giao tài liệu và hồ sơ của mình mà không sợ bản dịch dịch sai với văn bản gốc. 

Quy trình dịch thuật chuyên nghiệp

Ngôn ngữ Việt Nam rất đa dạng và phong phú, với cùng một câu một từ nhưng ở bối cảnh khác nhau thì được người dịch trình bày khác nhau. Chính vì vậy trung tâm dịch thuật cần phải thống nhất về mặt văn phong và phải lựa chọn từ ngữ chuyên môn nhất. Bạn có thể dịch test vài trang trước khi dịch cả một sấp tài liệu, hoặc bạn có thể yêu cầu tại các trung tâm dịch thuật này cho bạn xem qua các tài liệu chuyên ngành mà công ty họ đã dịch để kiểm chứng. Đây cũng là một cách rất hay. 

Phong cách trình bày luôn làm cho người đọc thích thú hơn khi đọc tài liệu của bạn. Phần lớn các trung tâm dịch thuật thì mặt này rất tốt, tài liệu gốc như thế nào thì mình trình bày như vậy, hoặc tốt hơn , chuyên nghiệp hơn, nhưng không được màu mè, lòe loet. Phải cố gắng giữ được bố cục của tác phẩm hoặc tài liệu để thể hiện được sự tôn trọng của người dịch. 

Trung tâm dịch thuật thì có rất nhiều việc, họ phải dịch nhiều tài liệu nhiều ngôn ngữ chính vì vậy bạn cần phải tìm hiểu xem mức độ ưu tiên của họ dành cho tài liệu của bạn là như thế nào, nếu là một tài liệu chuyên nghành kỹ thuật hoặc chuyên ngành y khoa thì họ có dành thời gian đầu tư để dịch hay chỉ dịch qua loa không chuyên sâu. Bạn nên đọc lại tài liệu của mình sau khi dịch xem có trôi chảy, câu cú có mượt mà không để kịp điều chỉnh, chứ đừng bỏ ngó thanh toàn rồi thì thôi, không kéo tài liệu của bạn lại không sử dụng được, dịch ra rồi bỏ đó thì thật uổng phí tiền bạc. 

Tôi xin chia sẻ một vài kinh nghiệm dịch thuật như vậy để bạn có thể nhìn nhận hình ảnh một trung tâm dịch thuật chuyên nghiệp được dễ dàng hơn. Ở bài viêt sau tôi sẽ giới thiệu các trung tâm dịch thuật lâu đời tại Sài Gòn mà tôi đã cộng tác để các bạn tham khảo nhé.

Theo phien-dich.blogspot.com

Những Kinh Nghiệm Dịch Tiếng Anh

Sau một thời gian dài suy nghĩ quyết định đầu tư cho khả năng biên dịch của mình, tôi một biên dịch tiếng anh mới tốt nghiệp đang tìm tòi về những nét văn hóa, con người, cuộc sống cũng như mọi sinh hoạt của đất nước nổi tiếng Vương Quốc Anh, để nâng cao trình độ và giúp cho tôi có các bài dịch được hay hơn chất lượng hơn.

Tốt nghiệp 4 năm đại học tôi nhận thấy rằng tại các trường đại học, cao đẳng họ dạy tôi về ngữ pháp và từ vựng hơi nhiều nhưng khả năng dịch thuật của tôi thì lại rất khiêm tốn, các câu văn tôi dịch thường không mềm mại và rất khó hiểu, tôi nhận thấy nó thường không miêu tả được hết ý nghĩa nội dung của từng câu văn. mà là một biên dịch thì điều đó thật tệ hại. Tôi tự nghĩ trong đầu dịch tiếng anh hay bất kì dịch một ngôn ngữ nào thì chỗ tốt nhất mình nên học tập rèn luyện đó là xin vào các công ty dịch thuật, xâm nhập vào đó thì mới nhanh tiến bộ được. Tôi nghĩ nếu mình có đi học ở các trung tâm đào tạo kỹ năng dịch thuật hay gì gì đó thì chỉ mất thêm tiền bạc và thời gian của mình thôi, thứ mà một sinh viên đang rất cần .

Trải qua một thời gian cực khổ tôi bây giờ đã rút ra được một vài kinh nghiệm nhỏ giúp bản thân mình có thể tiến xa hơn đó là để trở thành một biên dịch xuất sắc điều đầu tiên chúng ta cần đó là một vốn từ phong phú, am hiểu về văn hóa và con người của đất nước mà ngôn ngữ mình đang theo học. Chúng ta sẽ từ từ giải quyết các vấn đề dễ trước để dần cải thiện những câu chuyện, câu văn khó hơn. 

Cuối cùng tôi xin nói ra là muốn nâng cao khả năng trình độ của mình thì phải không ngừng học hỏi và đầu tư thật nhiều cho sự nghiệp của mình thì mình mới không ngừng phát triển và bước xa hơn được .

Những Đóng Góp Của Ngành Dịch Thuật

Sự thành công của hai tấm gương châu Á, Nhật Bản và Hàn Quốc, là minh chứng cho một nhận định đã được thừa nhận rộng rãi như một chân lý, rằng: Chính tri thức, trí tuệ, tài nguyên con người mới là yếu tố quyết định sự thành công hay thất bại của một đất nước, chứ không phải tài nguyên thiên nhiên hay số phận thiên định như nhiều người nhầm tưởng hoặc bao biện.

Kinh nghiệm cho thấy khi mà muốn phát triển bản thân hoặc nâng cao tri thức của chính mình thì ngoài việc học tập ở trường chúng ta còn phải không ngừng trau dồi kiến thức qua việc học tập trên sách báo và mạng internet.

Trước đây khi Internet đang còn chưa phổ biết ở nước ta thì việc dịch tài liệu kỹ thuật các chuyên ngành hay tìm đọc những cuốn sách nâng cao thì rất khó, hiện nay thì internet đã phát triển rất nhiều, và việc con người sử dụng ngoại ngữ để hội nhập với các nước phương Tây khác cũng ngay càng phổ biến hơn.

Nhưng thực tế thì không hẳn như vậy việc dịch thuật trên internet cũng chỉ là hình thức tạm thời chữa cháy chứ không mang tính đột biến thay đổi, mà các tài liệu chuyên ngành thì chúng ta vẫn cần phải nhờ đến các công ty dịch thuật hoặc các cá nhân có hiểu biết để dịch các tài liệu này.

Thật vậy dịch thuật không chỉ là cách nhanh nhất để đưa tri thức thế giới về cho đất nước, mà còn làm phong phú thêm kho ngôn ngữ tiếng Việt. Thông qua dịch thuật, hệ thống thuật ngữ chuyên ngành bằng tiếng Việt sẽ được hoàn thiện dần, tạo cơ sở cho việc tư duy sâu sắc và chặt chẽ, hình thành dần văn hóa khoa học cho đại chúng. Nói cách khác, việc dịch các sách chuyên môn kinh điển của thế giới sang tiếng Việt là việc làm cần kíp không thể chần chừ.

Hiện nay thì tình hình dịch thuật của đất nước ta cũng tương đối phát triển, các tài liệu sách báo cũng ngày được dịch càng nhiều hơn để phục vụ cho công tác học tập và nghiên cứu. Hy vọng tất cả chúng ta cũng sẵn sàng học tập để hòa nhập với sự phát triển của thế giới.

Học tiếng anh như thế nào để thành công

Tiếng Anh từ lâu luôn là chủ đề mà rất nhiều các bạn sinh viên, học sinh và các bậc phụ huynh quan tâm. Chưa nói đến việc học tiếng anh như thế nào để thành công, tiết kiệm thời gian và chi phí học tập. 

Nói thật việc không biết thêm một ngôn ngữ nào khác ngoài tiếng mẹ đẻ cũng là một thiệt thòi lớn, người giỏi ngoại ngữ ngoài việc làm các công việc chuyên ngành thì hoàn toàn có thể kiếm thêm thu nhập từ bên ngoài từ việc làm dịch thuật. Ví dụ : ngoài việc bạn đang là kế toán viên cho một công ty A thì bạn có thể kiếm thêm thu nhập từ công ty B cũng tương đối cao từ việc cộng tác dịch tài liệu kỹ thuật

Nhìn chung thì các bạn giỏi ngoại ngữ thường đi theo con đường này, để kiếm thêm thu nhập của chính mình, việc làm này thường không ràng buộc thời gian của bạn, bạn hoàn toàn chủ động được

Mặt khác có một số bạn trẻ với vốn tiếng Anh khá khá thì cũng cộng tác với các trung tâm tổ chức sự kiện để có cơ hội trao dồi ngoại ngữ cho chính mình và cũng kiếm thêm thu nhập.

Mặt bằng chung là vậy nhưng nếu bạn đã giỏi ngoại ngữ rồi ngoài việc tham gia dịch thuật tại các trung tâm dịch thuật hàng đầu hiện nay bạn hoàn toàn có thể làm trợ giảng tại một số trung tâm ngoại ngữ với thu nhập tương cao. 

Học Ngành Ngoại Ngữ Xin Việc Ở Đâu

Mỗi năm kết thúc một kì thi tuyển sinh đại học cao đẳng, cũng là lúc các sinh viên chuẩn bị tốt nghiệp ra trường, và lang thang tìm kiếm việc làm, chia sẻ với các bạn đặc biệt là các bạn sinh viên ngành ngoại ngữ những tâm sự có thể nói là hầu hết ai cũng gặp phải là sau khi tốt nghiệp ra trường sẽ làm gì, làm ở đâu, và bên ngoài họ có tuyển dụng những gì mình học không. Riêng nghành ngoại ngữ ra trường thì có được làm việc ở các trung tâm dịch thuật hay không.

Hiện nay thì ngành ngoại ngữ tại các trường đại học cao đẳng rất là đa dạng, ngoài các thứ tiếng như Anh, Pháp, Trung, Nhật.... thì hiện này các ngôn ngữ như Tây Ban Nha, Ý, Ấn Độ cũng được đưa vào giảng dạy.
Và thời gian học tập thì cũng có chênh lệch nhau khoảng vài tháng. Điểm chuẩn đầu vào của các ngành này cũng tương đối cao so với hệ đại học, do đó các bạn yên tâm khi ra trường thì tuyển dụng những ngành này cũng rất hot và các bạn đều có thể làm được ở các lĩnh vực như: kinh tế, tài chính, kỹ thuật và phiên dịch.

Riêng với ngành dịch thuật và phiên dịch thì các bạn nên tự tin vào khả năng học tập sau 4 năm học của mình, vì những ngành này là những ngành bạn được đào tạo chính tại trường, bạn có thể làm nhân viên chính thức tại các trung tâm dịch thuật chuyên nghiệp, hoặc bạn có thể tham gia làm cộng tác viên tại những nơi này với hình thức làm ăn theo sản phẩm. Hiện nay thì hầu hết các biên dịch họ đều làm như thế, giờ hành chính thì họ đi làm bên ngoài, có thì giờ rảnh rối thì họ dịch thuật kiếm thêm thu nhập với mức lương cũng khá khá.

Dịch Thuật vẫn là một ngành nhiều tiềm năng

Dịch thuật và phiên dịch tưởng là hai nhưng chỉ là một, vì nếu bạn đã thông thạo một thứ tiếng với đủ bốn kỹ năng thì bạn có thể làm cả hai, chỉ sợ bạn không có đủ sức khỏe vì thực tế nghành ngoại ngữ là vậy. Chỉ cần bạn chịu khó học tập thêm kinh nghiệm cho bản thân mình là được

Học ngành nào cũng vậy nhưng khi các bạn ra trường thì các bạn nên chuẩn bị tâm lý và tinh thần trước khi đi xin việc, vì hiện tại Việt Nam vẫn đang còn chịu ảnh hưởng rất nhiều từ các cuộc khủng hoảng kinh tế của thế giới.
Các bạn quan tâm đến nghành ngoại ngữ và dịch thuật thì có thể để lại comment bên dưới để trao đổi với mình nhé.
Chúc các bạn thành công.

Dịch THUật trong thế giới xuất bản

Gần đây, liên tiếp có nhiều bản dịch sách gây tranh cãi về độ chính xác, trường hợp gần đây nhất là tập truyện ngắn “Những thứ họ mang” (The Things They Carried) của nhà văn Mỹ Tim O’Brien, do dịch giả Trần Nguyễn Cao Đăng dịch.

Nhà báo, dịch giả Trịnh Lữ cũng góp mặt tại buổi toạ đàm

Thời gian vừa qua, vấn đề xuất bản các tác phẩm dịch của nước ngoài ra tiếng Việt của các dịch giả Việt Nam đang gặp nhiều khó khăn và gây rất nhiều tranh cãi giữa độc giả và dịch giả. Ranh giới giữa đúng – sai trong dịch thuật cũng trở thành một vấn đề còn nhiều tranh luận.Vì vậy, ngày 8/5, tại Hà Nội, đã diễn ra buổi tọa đàm mang tên “Dịch thuật trong thế giới xuất bản”, đã thu hút đông đảo các dịch giả và độc giả ở nhiều thế hệ đến tham dự.

Gần đây, liên tiếp có nhiều bản dịch sách gây tranh cãi về độ chính xác, trường hợp gần đây nhất là tập truyện ngắn“Những thứ họ mang” (The Things They Carried) của nhà văn Mỹ Tim O’Brien, do dịch giả Trần Nguyễn Cao Đăng dịch. Trước đó, một loạt các tác phẩm dính lỗi dịch thuật như “Bản đồ và vùng đất”, “Hạt cơ bản”, “Vô tri”… có cuốn đã bị nhận những chỉ trích rất lớn từ phía độc giả và các nhà phê bình. Xoay quanh chủ đề của buổi tọa các nhà phê bình, dịch giả và độc giả đã có những chia sẻ và đóng góp thẳng thắn, để đưa ra những nhận xét xác đáng đến với những dịch giả, nhằm hoàn thiện hơn công việc dịch thuật còn nhiều vấn đề để bàn thảo.

Cuốn sách đang gây tranh cãi về cách dịch và sử dụng ngôn ngữ dịch trong thời gian gần đây

Dịch giả Lê Hồng Sâm, dịch giả nổi tiếng đưa các tác phẩm của Pháp đến công chúng Việt chia sẻ: “Độc giả hiện nay rất thông minh, họ phản ứng trước những gì họ cho là không đúng cũng là điều dễ hiểu, chúng ta phải thấy vui mừng, vì độc giả đã biết phản hồi lại chúng ta, nếu sai chúng ta sửa, không sai chúng ta tiếp thu. Tuy nhiên, độc giả hiện nay rất lạ, họ thường chỉ nhìn vào những điều chưa hay, chưa tốt của các tác phẩm dịch để nói và lên án, trên thực tế những cái tốt thì không được đề cập”.

Bà Lê Hồng Sâm nhấn mạnh, “để làm tốt công việc xuất bản, những người làm dịch thuật luôn phải chú trọng đến “độ” (giới hạn, chừng mực), từ thời xa xưa khái niệm về “độ” rất được coi trọng nó có ranh giới rất mong manh, mà khi chưa đạt đến thì làm cho người ta mơ hồ. Trong công việc dịch thuật, lúc nào cũng phải chú ý đến “độ”, “độ” là phải có tấm lòng, kiến thức, kinh nghiệm nghề nghiệp”… Theo bà, ngày xưa nhưng lớp đàn cha, chú, anh ,chị đi trước có tên tuổi trong giới dịch thuật, họ cẩn thận chi tiết và có sai sót rất nhỏ, cả một tuyển tập mà chỉ thiếu hoặc sai sót có một chỗ nhỏ, vì họ rất giỏi, bà cho biết “tuy các thế hệ đi trước không được tiếp xúc với nhiều điều kiện thuận lợi như thế hệ bây giờ, nhưng họ luôn chú trọng đến từng chi tiết nhỏ, họ cảm nhận bằng văn chương và bằng tiếp xúc để cảm nhận và dịch tác phẩm”.

Dịch giả Lê Hồng Sâm - người nổi tiếng với các tác phẩm dịch từ tiếng Pháp

Nhà báo, dịch giả Trịnh Lữ có rất nhiều kinh nghiệm trong việc dịch sách, cho biết: “Ngày nay, độc gải có nhiều điều kiện để tiếp xúc với các thứ tiếng khác nhau, họ nghĩ rằng, cuốn này, khi dịch ra nó phải có cái này, có cái kia, nhưng khi dịch giả dịch ra, họ không thấy hoặc sai với những gi người ta nghĩ, là điều đương nhiên. Bản dịch cũng là một tác phẩm nghệ thuật của người dịch, nếu đưa một tác phẩm cho hai thế hệ dịch, nó sẽ hoàn khác nhau, vì họ có cách nhìn và các cảm nhận khác nhau”.

Theo ông Trịnh Lữ, một bản dịch nếu cứ dịch như kiểu tra tư điển, câu chữ sẽ chính xác, nhưng như vậy, câu sẽ khô cứng và rất khó để cảm được, còn một bản dịch có giọng văn mềm mại sẽ làm cho tác phẩm hấp dẫn hơn rất nhiều. Độc giả nên có cái nhìn cởi mở hơn, và ranh giới giữa đúng – sai sẽ giảm bớt, thay vào đó là tác phẩm sẽ có chiều sâu và hấp dẫn hơn. Cũng theo ông “Người dịch giả như là một người đứng ở giữa dòng sông, một đầu sông là một ngôn ngữ khác nước mình, một đầu sông là ngôn ngữ của ta, vì vậy, người dịch giả phải khéo léo kết hợp và dung hòa hai ngôn ngữ lại với nhau, để cho độc giả có thể cảm nhận được ngôn ngữ của người nước ngoài, nhưng vẫn có dấu ấn của ngôn ngữ Việt ta mà không cảm thấy xa lạ”. Dịch giả cho biết thêm “Ở nước ta, khi dịch sách có điều rất hay, đó là khi dịch, các dịch gải vẫn có chú thích về những vấn đề những câu từ tiếng nước ngoài không thể dịch sang tiếng Việt chứ không nguyên tác khô cứng, khiến độc giả khó hiểu”.

Ông phân tích, trước thực tế hiện nay đang gây nhiều tranh cãi về những tác phẩm dịch thuật, vì độc giả ngày càng có trình độ cao hơn, dịch giả nên đi tìm một ngôn ngữ thuần túy để đứng giữa ngôn ngữ văn học Việt Nam và ngôn ngữ văn học nước ngoài. “Sai – đúng trong dịch thuật rất mơ hồ,những cuốn sách của chúng tôi dịch và xuất bản ra, nếu độc giả và các nhà phê bình không hài lòng và có ý kiến thì nên có một bài phê bình đứng trên nhiều phương diện, như vậy mới có thể khích lệ và phê bình xác đáng, từ đó thu hút các độc giả nhiều thế hệ tham gia dịch sách”.

Còn dịch giả trẻ Lương Việt Dũng, dịch giả của những cuốn tiểu thuyết Nhật Bản cho biết “Người làm dịch thuật như người nghệ nhân, đầu tiên khi nhìn môt tác phẩm trước tiên phải nghĩ làm sao cho nó đúng nguyên tác,mới nghĩ đến sự sáng tạo, đòi hỏi mọi người tham gia vào công việc đó phải có sự cố gắng hết sức cùng với đó là sự chia sẻ của độc giả”

Bên cạnh những ý kiến “chê” của độc giả, cần phải thẳng thắn thừa nhận, không phải lời “buộc tội” nào của độc giả về vấn đề dịch thuật đều đúng. Đơn cử như cuốn Lolita bản dịch của Dương Tường do Nhã Nam và NXB Hội Nhà văn xuất bản, khi tác phẩm ra mắt cũng đã nhận được không ít lời phê phán về một số chi tiết trong bản dịch. Thế nhưng, dịch giả đã thể hiện sự chuyên nghiệp của mình khi có những lập luận, chứng minh bảo vệ quan điểm của mình và được bạn đọc, giới phê bình chấp nhận.

Cần thẳng thắn nhìn nhận, công việc dịch thuật ở nước ta còn khá non trẻ, chưa thực sự có một chương trình đào tạo bài bản để cho các nhà dịch thuật có thể học hỏi và tiếp thu kinh nghiệm, mà chủ yếu các nhà dịch thuật đang làm viêc theo cách là tự trau dồi khả năng và kiến thức mà mình có được. Do vậy, khó có thể định nghĩa một cách rõ ràng là các dịch giả dịch sai hay đúng, mà chỉ có thể thấy được so với tác phẩm gốc thì văn bản dịch chệch ít hay chệch nhiều. Cuộc tọa đàm hôm nay đã giải đáp được phần nào những vấn đề của dịch thuật trong nước và giúp bạn đọc có thể lựa chọn được những bản dịch hay, có giá trị, để đời sống văn học nước ta phong phú hơn.

Đừng “công nghiệp hóa” dịch thuật

ANTĐ - Cụm từ “Thảm họa dịch thuật” giờ xem ra đã trở thành quen tai bởi cứ dăm bữa nửa tháng người ta lại phát hiện ra những lỗi dịch rất…hài hước trên một tác phẩm văn học nào đó. Khi bị dư luận “truy” thì dịch giả đổ tại khâu biên tập, biên tập viên NXB thì đổ tại rất nhiều nguyên nhân khách quan.  Nhận định về những vấn đề của dịch sách văn học trong thời điểm hiện tại, nhà văn, dịch giả Ông Văn Tùng cho rằng đó là điều đáng tiếc bởi lâu nay vấn đề này luôn bị xem nhẹ.

Ảnh: Internet

- PV: Thưa ông, ông đánh giá thế nào về những dịch giả vài chục năm về trước và thời điểm hiện tại?

- Nhà văn, dịch giả Ông Văn Tùng: Tôi phải nói thẳng thế này, vấn đề dịch thuật, đặc biệt là văn học dịch lâu nay bị xem nhẹ. Trước Cách mạng Tháng Tám mà cụ thể hơn là từ năm 1954 trở về trước, các dịch giả lớn như Chu Mạnh Trinh, Đào Duy Anh rồi Nhượng Tống… họ coi việc dịch thuật thiêng liêng lắm. Họ dịch thơ, dịch văn không kém sáng tác là mấy, thậm chí còn hơn cả sáng tác.

-  Để dịch mà như sáng tác, theo ông dịch giả phải hội đủ những yếu tố gì?

- Có một điều tôi luôn tâm đắc là thế này, nhà văn thì có hàng nghìn, nhưng dịch giả chỉ có hàng chục. Dịch được một tác phẩm văn học không đơn giản, trước hết phải rành ngôn ngữ của người ta. Rồi cũng phải hiểu biết cặn kẽ về văn hóa, truyền thống của họ, nghĩa là anh phải hiểu sâu sắc về ngôn từ, điển cố, biện pháp tu từ. Tôi nói cụ thể hơn là nếu không hiểu về văn hóa Việt Nam, tôi đố dịch giả nước ngoài nào dịch được câu “Con Lạc cháu Hồng đấy” hay như kể về đời oan khổ của Thúy Kiều ở lầu xanh, Nguyễn Du viết “Dập dìu lá gió, cành chim. Sớm đưa Tống Ngọc, tối tìm Tràng Khanh”- câu này tả cảnh đưa đón khách làng chơi, nhưng phải hiểu điển tích thì mới biết mà dịch. Còn một tiêu chuẩn nữa, ngoài giỏi ngoại ngữ, anh còn phải là nhà văn, nhà thơ.

- Trên văn đàn hiện có  2 luồng ý kiến tranh luận, một số dịch giả và bạn đọc cho là người dịch nên trung thành với bản thảo, dịch nguyên nghĩa, không né tránh và một luồng ý kiến khác cho rằng, đối với những từ kiểu như chửi thề hay tục tĩu nên nói giảm nói tránh. Quan điểm của ông về vấn đề này thế nào?

- Tôi đã dịch rất nhiều tác phẩm, gặp không ít cảnh nhân vật với những lời nói tục tĩu. Ở đây mình phải lựa ngữ cảnh mà dịch cho chuẩn, cho sát. Khúc xạ của văn hóa hay ở chỗ, nhìn thì nhìn thật thẳng, nói thì nói cong, độc giả đọc đương nhiên hiểu, mà lại là hiểu sâu. Đó mới là cách dịch cao tay.

- Trong giới xuất bản lâu nay vẫn đồn về chuyện “bán danh” trong dịch thuật. Theo ông, chuyện này có không?

- Chả phải bây giờ mới có chuyện đó đâu. Cái đó không thể gọi là văn chương được mà là tổ hợp sản xuất, kiểu như đóng một cái bàn thì chia ra từng công đoạn, người làm mặt bàn, người làm chân bàn rồi lắp ghép lại. Đó là sự “công nghiệp hóa dịch thuật”!

- Điều này gây thiệt thòi gì cho bạn đọc khi tồn tại ngành công nghiệp dịch thuật và người dịch lại không rành về văn hóa của tác giả - tác phẩm mà mình đang dịch?

- Tôi không gọi là thiệt thòi mà gọi là nguy hiểm. Đó đâu có phải là sản phẩm văn chương. Nếu không rành về văn hóa thì người dịch chỉ như trượt trên miếng ván, rất nhanh.

- Người ta hay dùng từ “thảm họa” để chỉ những tác phẩm dịch tồi, dịch ẩu, theo ông từ đó có chính xác không?

- Không thể gọi là “Thảm họa dịch thuật” mà chính xác phải gọi là  “Thảm họa làm chuyện dịch thuật”, bởi họ đâu có coi dịch thuật cũng là văn chương, đó chỉ là công cụ kiếm gạo cầu cơm cắt đi xén lại mà thôi.

- Trong dịch thuật, cần phải có tiêu chuẩn gì , thưa ông?

- Có chứ, đó là “Tín” rồi sau đến “Nhã” sau cùng mới đến “Giỏi”. Tôi cũng phải nói thêm rằng, học được ngoại ngữ và trở thành dịch giả là con đường vô cùng khó khăn. Có một thực tế là, nghề dịch thuật bấy lâu nay vẫn bị coi thường, trong khi nó cũng hội đủ sự đứng đắn, tài hoa, uyên bác.

- Chả phải bây giờ mới có chuyện đó đâu. Cái đó không thể gọi là văn chương được mà là tổ hợp sản xuất, kiểu như đóng một cái bàn thì chia ra từng công đoạn, người làm mặt bàn, người làm chân bàn rồi lắp ghép lại. Đó là sự “công nghiệp hóa dịch thuật”!

- Điều này gây thiệt thòi gì cho bạn đọc khi tồn tại ngành công nghiệp dịch thuật và người dịch lại không rành về văn hóa của tác giả - tác phẩm mà mình đang dịch?

- Tôi không gọi là thiệt thòi mà gọi là nguy hiểm. Đó đâu có phải là sản phẩm văn chương. Nếu không rành về văn hóa thì người dịch chỉ như trượt trên miếng ván, rất nhanh.

- Người ta hay dùng từ “thảm họa” để chỉ những tác phẩm dịch tồi, dịch ẩu, theo ông từ đó có chính xác không?

- Không thể gọi là “Thảm họa dịch thuật” mà chính xác phải gọi là  “Thảm họa làm chuyện dịch thuật”, bởi họ đâu có coi dịch thuật cũng là văn chương, đó chỉ là công cụ kiếm gạo cầu cơm cắt đi xén lại mà thôi.

- Trong dịch thuật, cần phải có tiêu chuẩn gì , thưa ông?

- Có chứ, đó là “Tín” rồi sau đến “Nhã” sau cùng mới đến “Giỏi”. Tôi cũng phải nói thêm rằng, học được ngoại ngữ và trở thành dịch giả là con đường vô cùng khó khăn. Có một thực tế là, nghề dịch thuật bấy lâu nay vẫn bị coi thường, trong khi nó cũng hội đủ sự đứng đắn, tài hoa, uyên bác.

- Xin cảm ơn ông về cuộc trò chuyện này!
Công Ty Dịch thuật INTERPROTRANS rất mong được đồng hành cùng các bạn trên con đường phát triển của mình!
CÔNG TY TNHH PHIÊN DỊCH CHUYÊN NGHIỆP QUỐC TẾ INTERPROTRANS CO., LTD
VP Giao Dịch: Tầng trệt, Tòa Nhà Ngân Hàng MB, 2A Nguyễn Thị Minh Khai, Phường Đa Kao, Q1, HCM. (Đối diện với Thảo cầm Viên)
* Hotlines: - 01998 22 55 88 - 01998 22 55 99
* Phone: (+84) (8) 39111959 - (+84) (8) 22197135
* Fax: (08) 39111960
* Fax: http://www.interprotrans.net/ - http://dichthuatnhanh.vn/

"Những Lỗi Tiếng Anh Không Đáng Có"

Những chữ tiếng Anh rất thông dụng, bình thường nhưng do chúng ta sơ xuất thiếu cận trọng thì lại mang tới những hậu quả không đáng có chút nào. Hôm nay công ty dịch thuật interprotrans xin chia sẻ một vài hình ảnh thực tế để tất cả chúng ta có thể chánh những sai xót như thế này xảy ra với mình.

" Tòa án huyện" được dịch là "Caurt distrct". Ảnh: Đỗ Quang Huy
 

Tại một đường bay tại Sân Bay Tân Sơn Nhất - Chữ Information viết thành Infomation thiếu chữ "r"

Let's bị viết thành les't trong một tấm panô tại sân bay Tân Sơn Nhất. Ảnh: Nguyễn Việt Hoàng
 

WelCome bị viết thành welcom thiếu chữ "e".

DỊCH GIẢ TỰ DO VỚI NGHỀ DỊCH THUẬT

Vậy là cũng cả 2 năm trời tôi trở thành một nhân viên biên phiên dịch chính thức cho các công ty dịch thuật, đã có nhiều bạn bè, kể cả các bạn bè cùng nghành và khác ngành đã hỏi tôi: – để trở thành một dịch giả thì cần những kỹ năng gì?

Tôi thì cũng cứ trả lời nữa đùa nửa thật, nhưng trả lời thật thì đúng hơn. 

- Cần phải học, và cần phải có những cuốn tự điển thực sự, nhưng quan trọng hơn hết vẫn là phải yêu nghề, vun đắp vốn từ và  phải chịu khó trao đổi với những dịch giả lâu năm, có nhiều kinh nghiệm hơn mình.

Còn như phải trả lời cho ‘thật đứng đắn’, nghiêm túc thì tôi nói:

- Trước hết là phải đến trường, đến lớp, hoặc ‘tầm sư học đạo’, cần cù học tập, nghiêm chỉnh học tập, để có lấy cái vốn thật cơ bản, rồi sau đó trau dồi thêm bằng sách báo, và đặc biệt là từ điển…để đủ sức mà ‘vật lộn’ với các con chữ của người ta. Không có một thứ ngoại ngữ nào được gọi là ‘dễ’ trên thế giới này, ngay cả những ngoại ngữ được gọi là ‘dễ học’, cũng không ‘dễ học’. Bạn chỉ cần lấy ngay tiếng Việt của chúng ta làm ví dụ, phải mất bao lâu bạn mới nói thành thạo và hiểu hết được tiếng mẹ đẻ của mình, hẳn là một thời gian dài đúng không.

Bởi thế, tôi nghĩ rằng: Muốn trở thành một dịch giả chuyên nghiệp, thì cần phải học tiếng của người ta rất nhiều không học được tới mức ‘rất thông thạo’, thì cũng phải ở mức gọi là thông thạo. Tôi đã thấy có những bạn, học không đến nơi đến chốn, chỉ có được dăm ba chữ ‘lôm côm’, cũng nhảy đại vào ‘chiến trường dịch thuật’, mà ‘múa bút làm càn’, rồi đến khi gặp phải những chỗ học ‘chưa tới’,  những chỗ ‘không thông’, khó dịch, thì nhắm mắt bỏ qua, hoặc dịch liều, dịch bậy, bằng cái sự ‘ang áng’, sai đến cả trăm phần trăm của mình, rồi tự ‘vỗ yên’ mình bằng một sự lừa dối:

Mà đặc biệt là với công nghệ phát triển như hiện nay các bạn trẻ rất chi là lười học tập và trao đổi thêm vốn từ của mình, kể từ khi có thêm google dịch thì mọi người phần lớn là lên trên đó dịch cho nhanh. Nhưng thực chất google chỉ là một cỗ máy, và nó chỉ dịch từ một từ sang một từ chứ không thể nào dịch được theo văn phong và ngữ cảnh mà bạn đang dịch. Với tâm lý là chỉ làm cho xong chuyện ai hơi đâu mà đi lần mò vạch từng lỗi của bạn. Thật sự mà nói đó là một sai lầm mà hầu hết các bạn trẻ hiện nay mắc phải.

Ngoài những gì tôi chia sẻ ở trên thì để trở thành một dịch giả chuyên nghiệp, bạn cần nên am hiểu về phong tục tập quán mà nước bạn đang dịch, đó sẽ là một lợi thế cho tất cả các bạn. Vì khi dịch một tác phẩm, một tài liệu hay ..... thì những người đọc nó sẽ có những thắc mắc và lúc này những chú thích cặn kẽ của bạn sẽ là cái để giải đáp những thắc mắc đó.

Tôi chia sẻ tới đây thôi vì tôi nghĩ kinh nghiệm của mình cũng thật sự là còn non nớt, nếu có cơ hội tôi sẽ thêm cho các bạn.

Những Lời Chúc Tiếng Anh Dành Cho Ngày 8-3

Nếu bạn là một sinh viên khoa ngoại ngữ của một trường cũng có tiếng tại thành phố thì không phải nói nhiều, ít gì tiếng anh của bạn cũng ở trình độ nghe, nói, đọc, viết được. Còn các bạn thuộc các khoa như cơ khí điện tử muốn dùng một vài từ tiếng Anh để gửi lời chúc đến người mình yêu thương thì sao ? Nhân dịp ngày 8 -3 dịch thuật Interprotrans gửi đến các bạn một vài lời chúc để các bạn gửi đến cho những người thương yêu của các bạn nhé!

Wishing you a day that’s just like you… really special!

Chúc bạn một ngày giống như bạn ... thật sự đặc biệt!

Wishing a very Happy Women’s Day to the most amazing women I know

Gửi tới người phụ nữ đặc biệt nhất mà tôi biết lời chúc Ngày phụ nữ vui vẻ!

Across the miles… comes this wish from me to say… You are special!

Qua nhiều dặm đường ... đến này tôi muốn nói ... Bạn là một người đặc biệt!

What lies behind us and what lies before us are tiny matters compared to what lies within us. You are an inspiration to me

Những gì nằm phía sau chúng tôi và những gì ở phía trước chúng ta là những vấn đề nhỏ so với những gì nằm bên trong chúng ta. Bạn là một nguồn cảm hứng cho tôi

No matter from which angle. I look at you. You appear to be an angle and Women’s Day is the perfect to say: I am so lucky to have you in my life.

I just gathered some fresh flowers to say “Hello” and to wish you a day as bright and cheerful as you are!

Tôi chỉ thu thập một số hoa tươi để nói "Xin chào" và chúc bạn một ngày tươi sáng và vui vẻ như bạn đang có!

A beatiful women, a great friend and a wonderful mother. You are all this to me and much more… I feel so lucky and pround to have a mom like you.

Một phụ nữ xinh đẹp, một người bạn tuyệt vời và một người mẹ tuyệt vời. Với con mẹ đang có tất cả những điều này và nhiều hơn nữa ... Con cảm thấy may mắn và tự hào có một người mẹ như mẹ.

A sister is someone, who is sweet and supportive, kind and loving, cheerful and inspring, a friend and my all time laughter. Sis, you mean so much more than words can say… I love you just gathered some fresh flowers to say “Hello” and to wish you a day as bright and cheerful as you are!

Chị là một người nào đó, một người ngọt ngào, tốt bụng, vui vẻ, yêu thương và luôn giúp đỡ em. Chị là một người bạn và là niềm vui của em trong suốt thời gian qua. Chị của em, chị có ý nghĩa nhiều hơn những lời em có thể nói ... Em yêu chị! Em chỉ thu thập một số hoa tươi để nói "Xin chào" và chúc chị một ngày tươi sáng và vui vẻ như chị đang có!

No matter from which angle. I look at you . You appear to be an angle and Women’s Day is the perfect to say: I am so lucky to have you in my life.

Cho dù là thiên thần nào hay chăng nữa, nhưng từ khi gặp em, em quả thực là một thiên thần trước mắt anh, nhân ngày phụ nữ quốc tế, anh cảm thấy hạnh phúc và tuyệt vời khi nói rằng : anh thật may mắn khi có em trong cuộc đời.

We may not be able to see each other or listen to each other often. But thoughts of you fill my heart with fond memories of the times we have spent together. Thinking of you!

Chúng ta không thể ở gần nhau hoặc lắng nghe nhau thường xuyên. Nhưng suy nghĩ về em đã lấp đầy trái tim của anh với những kỷ niệm ngây thơ mà chúng ta đã cùng nhau trải qua. Anh luôn nhớ về em!

For all the times you’ve brought a smile and made my days seem brighter. For sharing ups and downs with me and making my burdens lighter. For doing the caring things that make a special friend. Your frienfship is a joy. I wish it never ends! Happy Women’s Day!

Đối với tất cả các lần bạn đã mang lại một nụ cười và làm cho ngày của tôi dường như tươi sáng hơn. Để chia sẻ những thăng trầm với tôi và làm cho gánh nặng của tôi nhẹ hơn. Để làm những điều quan tâm mà làm cho một người bạn đặc biệt. Tình bạn của bạn là một điều hạnh phúc. Tôi muốn nó không bao giờ kết thúc! Ngày Phụ nữ hạnh phúc!

On this special day, celebrate life. Take a break from your busy schedule. Let your hair down, have fun and do what your heart says. Coz today is your day. Have a great Women’s Day!

Ngày đặc biệt này, kỷ niệm cuộc sống. Hãy giành một chút từ lịch trình bận rộn của bạn. Hãy để mái tóc của bạn buông xuống, vui chơi và làm những gì trái tim của bạn mách bảo. Bởi vì hôm nay là ngày của bạn. Ngày của một phụ nữ tuyệt vời!

Happy Women’s Day to the one who has stolen my heart!

Gửi lời chúc Ngày phụ nữ hạnh phúc tới người đã đánh cắp trái tim tôi!

Sending across these lonely flowers, to say: I care for you and anytime you need me, I’ll always be there for you!

Gửi qua những bông hoa cô đơn, để nói rằng: tôi sẽ chăm sóc cho bạn bất cứ lúc nào bạn cần tôi, tôi sẽ luôn luôn có mặt ở đó giúp bạn!

Chúc các bạn thành công dịch vụ dịch thuật chuyên nghiệp quốc tế Interprotrans.

Kỹ Năng Dịch Việt - Anh

Dịch là một kỹ năng khó trong việc học ngoại ngữ nói chung và trong Anh ngữ nói riêng.Trong nhiều trường hợp, ta thấy dịch từ tiếng Anh sang tiếng Việt thì dễ dàng hơn vì có sự trợ giúp của từ điển. Nhưng lý do quan trọng hơn của ưu thế này chính là sự hiểu biết sâu sắc ngôn ngữ mẹ đẻ và bản sắc văn hóa dân tộc mình.
Ngôn ngữ truyền đạt ý nghĩ, tình cảm, cảm xúc của con người. Do đó, khi dịch từ tiếng Việt sang tiếng Anh thì chúng ta phải đứng từ góc độ của người Anh để dịch. Làm sao để chuyển ngữ được chính xác, trung thành với bản gốc mà vẫn giữ được ý của người viết khi dịch. Nghĩa là đạt được cả ba yêu cầu: chân - thiện - mỹ.
Nhằm giúp bạn nâng cao kỹ năng dịch Việt - Anh, chúng tôi xin chia sẻ một vài kinh nghiệm mà công ty dịch thuật chúng tôi đã trải qua để giúp những ai đang đi theo con đường dịch giả, đặc biệt là những bạn sinh viên đang theo con đường dịch giả có thể cải thiện các kỹ năng dịch của chính mình.
- Khi dịch câu từ tiếng Việt sang tiếng Anh, sau khi đã chọn thì thích hợp ta cần thực hiện một số bước sau đây:
     + Chọn mẫu câu cơ bản, đơn giản

Ex: Noun + Verb + (Adverbial)  or Noun + Verb + Adjective

     + Chọn yếu tố mô tả - từ bổ nghĩa( câu trúc chức năng thích hợp).

Ex: Tính từ, mạo từ, tính từ sở hữu, tính từ chỉ số đếm, danh từ, phân từ, trạng từ ....

     + Áp dụng những nguyên tác tương cận - xong hành.

Ex: Only Gary hit his classmate on the nose

Chỉ có Gary đánh bạn câu ta vào mũi

Gary only hit his classmate on the nose

Gary đánh bạn cậu ta vào mũi

- Một số từ tiếng Việt khó dịch sang tiếng Anh

Ai :  those who ( Không dùng để hỏi mà để nói trống không)

Phải chi:That (dùng để diễn tả ước muốn).

Giá mà: if Only (động từ đi sau chia ở thì quá khứ đơn giản)

Nếu không thì : if not.

Chỉ khi nào : only if (đảo chủ ngữ ra sau động từ) .......

Coi, xem: if, whether (dùng trong câu gián tiếp, thuật lại câu hỏi)

Dẫu có...... hay không: whether or not

Có nên: whether

Liệu: do you think hay if hay whether

Nên làm gì đó thì hơn / Có khôn thì: do better to do something.

Hóa ra: as it turned out; turn out tobe sth/sb; turn out that.
....
Tôi xin chia sẻ một vài kinh nghiệm nhỏ nhoi của chính mình hy vọng ở bài viết sau tôi sẽ viết chi tiết lấy nhiều ví dụ hơn cho tất cả các bạn.
Chân thành cảm ơn